Een nieuwe taal leren heeft iets magisch. Het is als het ontcijferen van een geheime code. Eerst hoor je alleen maar een brei van klanken. Je kan niet eens afzonderlijke woorden herkennen. En dan plotseling herken je een woord en nog een woord en ontsluit zich een nieuwe wereld.
Is een taal leren nuttig? Er zijn toch vertaalapps?!
Je zou kunnen denken dat een vreemde taal leren tegenwoordig niet meer zo nuttig is. We hebben immers Google Translate en andere vertaalapps. Binnen secondes verschijnt er op je smartphone of tablet een vertaling van een onbegrijpelijke taal, je kan de vertaling zelfs direct via je hoofdtelefoon of gehoorapparaat ontvangen. Toch is dat niet hetzelfde.
Allereerst zit er een vertraging tussen datgene wat iemand zegt en wat jij daarna leest of hoort via de vertaalapp. Een normale conversatie gaat heel snel. Dat is een kwestie van millisecondes. Een vertraagde reactie heeft effect op beide gesprekspartners.
Een tweede reden is dat een vertaalapp, hoe goed ze ook zijn, een benadering is van de werkelijkheid. Het blijft uiteindelijk een interpretatie, je hoort het uit de tweede hand.
Ten derde is er een verschil tussen waarnemen en begrijpen. Als je de taal geleerd hebt, vallen waarnemen en begrijpen grotendeels samen. Als je een taal goed beheerst, is het bijna onmogelijk om niet direct datgene wat je hoort om te zetten in begrijpen. De boodschap komt meteen binnen.
Ten vierde is een taal een sleutel tot de cultuur. Als je een taal leert, leer je ook al een beetje de cultuur kennen. Welke woorden gebruiken de mensen om iets aan te duiden, hoe is de kleuring daarvan? Zo is in het Spaans junkfood comida basura, letterlijk vertaald in het Nederlands afval/vuilnis eten. In het Chinees is een snack of tussendoortje, Língshí oftewel nul-eten. Het Chinese woord voor “vrolijk/gelukkig” is kai xin, open hart.
Tenslotte is er nog een vijfde, belangrijke reden. Iemand aanspreken in diens eigen taal is heel krachtig. Het gaat direct naar het hart. Ook al leer je maar een paar woorden, de ander waardeert het dat je de tijd hebt genomen om je te verdiepen in zijn of haar taal. Meestal zijn mensen blij verrast als ze in hun moedertaal aangesproken worden.
Is een taal leren wel leuk?
Een nieuwe taal leren kan tegenwoordig een leuke bezigheid zijn. Het is niet te vergelijken met vroeger. Ik herinner me vrij saaie en taaie studieboeken met weinig geluidsmateriaal. Hoe een woord uitgesproken moest worden, hoorden we veelal van de leraar (en dat waren we soms zomaar weer vergeten). Het was woordjes leren en stampen en grammatica oefenen.
Nu bestaan er taalapps, met allerlei leuke oefeningen, in korte segmenten en met beloningen aan het eind. Ik ben dan ook een fan van taalapps. Een taal leren is nog nooit zo leuk geweest.
Mijn favoriete taalapps & andere digitale opties
Memrise
Memrise heeft een enorme variatie aan talen en cursussen. Je stelt je moedertaal in en dan kies je de taal die je wilt leren. Het aantal cursussen verschilt wel per moedertaal. Zo is het aanbod voor Nederlandssprekenden beperkter dan voor Engelstaligen. Als je Engels goed beheerst, loont het daarom om Engels als moedertaal in te stellen.
Memrise heeft een gratis versie, maar ik krijg de indruk dat die niet veel voorstelt. Ver kom je er niet mee. Een abonnement is daarom aan te bevelen. Je kan abonnementen nemen per maand of per jaar. Voor een relatief zachte prijs – minder dan een taalcursus van een semester bij een volksuniversiteit - kan je een abonnement-voor-het-leven nemen. Dat heb ik gedaan. Eenmalig een bedrag betalen en je kan je hele leven lang te kust en te keur gaan qua talen. Bij diverse talen heb je meerdere cursussen, dus bevalt de cursus je niet, dan kies je gewoon een andere.
Het leuke van Memrise is dat ze veel gebruik maken van native speakers, die kleine zinnetjes inspreken. Zo maak je meteen kennis met de bewoners van het land. Kinderen, jongeren, groepjes studenten, senioren, iedereen komt voorbij. Mensen zijn ernstig, vrolijk, ze maken grapjes of kijken ontwapenend de camera in. Opmerkelijk is dat je bij mensen uit het ene land veel vaker lachende, ontspannen mensen ziet dan bij het andere, waar mensen ernstig kijken en hun taak heel serieus nemen. Zou dit wat zeggen over de interviewer van Memrise of over het land zelf?
Duolingo
Duolingo heeft een gratis versie en een betaalde versie. Bij de gratis versie krijg je tussendoor reclame te zien en word je regelmatig opgeroepen om toch over te gaan naar een abonnement. Met de gratis versie krijg je 5 harten, die je verliest als je een fout maakt. Je verdient echter punten, waarmee je nieuwe harten kunt kopen, als je door je 5 harten heen bent. Bovendien vernieuwen de harten zich elke dag. Ook kun je een hart verdienen met extra oefenen van basisstof.
Al met al vind ik de gratis versie heel geschikt. De reclames tussendoor ervaar ik niet als storend, maar zie ik zelfs als even een rustmoment. Bovendien is het een sport om zo min mogelijk fouten te maken.
De oefeningen bij Duolingo zijn meestal leuk om te doen en de lesjes zijn overzichtelijk kort. Bij de taal Spaans heeft Duolingo daarnaast Spaanstalige podcasts ontwikkeld. Die zijn interessant om te volgen en geven je een inkijkje in het leven in Spanje, Mexico en in de Spaanstalige landen van Midden- en Zuid-Amerika.
De opbouw van de cursus bij Duolingo verschilt wel per taal. Dat geldt trouwens ook voor de vorige app Memrise. De ene taal vind ik didactisch veel beter dan de andere. Noors met Duolingo verloopt bijvoorbeeld in het begin heel plezierig, maar ja, Noors is voor Nederlanders niet moeilijk om te leren. Starten met Chinees of Koreaans bij Duolingo vond ik wat frustrerend. Het is dan snel behoorlijk moeilijk, wat ontmoedigend werkt. Het helpt echter, als je de lesjes regelmatig herhaalt. Voor de Aziatische talen vind je hieronder andere suggesties voor beginnerscursussen online, die ik zelf motiverender en beter van opbouw vond. Daarna kan je altijd weer teruggaan naar Duolingo voor herhaling.
Babbel
Babbel is heel geschikt om een taal echt degelijk te leren. De cursussen zijn goed opgebouwd en bij het oefenen krijg je veel uitleg en tips. Verder kan je aanvullende cursussen kiezen om zaken extra te oefenen, zoals woordenschat in het dagelijkse leven, die gerangschikt zijn per onderwerp, of extra grammatica oefeningen.
Bij Babbel moet je wel Engels kunnen. Je kunt niet Nederlands als moedertaal instellen. Bij Babbel kun je 13-14 talen leren. De Aziatische talen als Mandarijn en Koreaans worden niet aangeboden.
Babbel is niet gratis. Je kan het even gratis uitproberen, maar daarna ga je verder met een betaald abonnement. Dat kan je per kwartaal doen en per taal, maar je kan ook een jaarabonnement nemen waarmee je alle talen kunt oefenen. Ook is er dan nog de optie tot een eenmalig abonnement voor het leven.
50 languages
50 languages is een gratis cursus, waarmee je heel veel talen kunt leren. Je downloadt de app, kiest je moedertaal en vervolgens kies je de taal die je wilt leren. Het voordeel is dat je in het Nederlands dezelfde keuze aan talen hebt als in het Engels. Per taal kun je oefeningen doen en andere spelletjes. Ook heeft de app nog andere opties.
Het meest nuttige vind ik hun tweetalige audiofiles. Je hoort dan per les zinnen over een bepaald onderwerp. De zinnen zijn eerst in je moedertaal en vervolgens 1 of 2x in de taal van je keuze. Via deze zinnen slijp je de taal in zonder dat je er veel moeite voor hoeft te doen.
Je kunt een tweetalig lesboek aanschaffen, waarin alle audiofiles zijn uitgeschreven, maar dat hoeft niet. Voor een paar euro kan je ook de reclames verwijderen bij het gebruik van de app. Heel storend zijn de reclames overigens niet.
Coursera
Coursera.org is een open online learning platform, waarop universiteiten van over de gehele wereld cursussen aanbieden op allerlei gebied. Dat kan uiteenlopen van cursussen over informatica, astronomie, geschiedenis tot vreemde talen. Veel cursussen zijn gratis, je moet je alleen even registreren. Wil je een certificaat van de cursus die je gedaan hebt, dan betaal je een bepaald bedrag. Tevens zijn er een aantal cursussen die wel om inschrijfgeld vragen.
Qua taalcursussen heb ik zelf ervaring opgedaan met de Koreaanse beginnerscursussen en Chinese cursussen. Vooral de Koreaanse beginnerscursussen zijn didactisch sterk. Koreaans is niet makkelijk om te leren, maar het voordeel is dat je een les tig keer kunt herhalen, net zolang tot je het goed begrijpt. En als het is weggezakt, begin je gewoon weer opnieuw.
Chinees met Oliver
Dit is een vrolijke cursus om Chinees te leren. Oliver heeft erg zijn best gedaan om in China filmpjes te maken met Chinese acteurs. Je oefent daarin zowel de woordenschat als de grammatica, evenals de Chinese karakters en het pinyin, de vertaling van het Chinees in het Latijnse schrift.
De cursus is leuk en leerzaam. En gratis. Oliver legt goed uit en je wordt bemoedigend toegesproken. Een filmpje is eerst met ondertiteling, daarna licht Oliver de woorden en de grammatica van het filmpje toe, de woorden worden nogmaals uitgesproken, en aan het eind krijg je het filmpje voor de tweede keer te zien, maar dan zonder ondertiteling.
Ekolanguages op YouTube
Op YouTube staan diverse video’s waarin je een taal kunt leren terwijl je slaapt, bijvoorbeeld Learn Chinese while you sleep. Dat je een taal kunt leren terwijl je slaapt is vergelijkbaar met een studieboek onder je kussen leggen en hopen dat je de volgende ochtend het hele boek op wonderbaarlijke wijze uit je hoofd kent. Slapen is goed en noodzakelijk voor het geheugen, het sorteert en consolideert de kennis die je overdag opgedaan hebt. Maar al slapende nieuwe dingen leren is helaas te mooi om waar te zijn.
Desalniettemin zijn de video’s van Ekolanguages nuttig en eerlijk gezegd een goede manier om bij in slaap te vallen. Zo wordt bijvoorbeeld Learn Chinese while you sleep, 230 basic phrases, ingesproken door iemand met een prachtige, hypnotiserende stem en is er een kalmerend muziekje onder gemonteerd. Evan, degene die inspreekt, zegt eerst de zin in het Amerikaans en herhaalt dan de zin driemaal in het Chinees in verschillende tempo’s. Ook is het Chinese schrift van elke zin afgebeeld, met de Chinese karakters en in Pinyin, voor het geval je toch je ogen open wilt doen. Inmiddels kan ik al enige zinnen dromen. Het heeft ertoe geleid dat mijn uitspraak van Chinese woorden en zinnetjes een meer natuurlijke vorm heeft aangenomen.
Er is een enorm aanbod op YouTube van allerlei mensen die je in no-time een nieuwe taal willen leren. De ene persoon zal je meer aanspreken dan de andere, evenals de inhoud van het aangebodene. (Er zijn bijvoorbeeld video’s die vrijwel alleen maar over winkelen gaan.) Aan de claims om een nieuwe taal in een uurtje te leren zou ik niet zoveel waarde hechten, tenzij je natuurlijk buitengewoon taalbegaafd bent. Sommige zetten zich echter erg in om jou een goede leerervaring te bieden.
Netflix
De streamingdienst Netflix biedt enorm veel films en series aan in de oorspronkelijke talen van landen over de gehele wereld. Niet alleen doe je op deze manier ervaring op met de taal in het dagelijkse leven, ook leer je ongemerkt van alles over het land zelf. Belangrijk is wel dat je bij het kijken van de video vooraf de taal en de ondertiteling goed instelt. Van een aantal talen zijn er namelijk nagesynchroniseerde versies. Je kan echter – voor zover ik weet – altijd kiezen voor de originele taal en daarbij ook je eigen ondertiteling kiezen.
Het is een heel ontspannen manier om kennis te maken met het land en met de taal en ik heb inmiddels al heel veel geleerd. Soms kies ik ook gewoon een film om te weten te komen hoe een taal klinkt of om een idee te krijgen van de cultuur of het landschap van het land.
Tenslotte nog een paar praktische opmerkingen...
Privacy
Ben je gesteld op je privacy online, dan is het verstandig om schuilnamen, aliassen, te gebruiken of goed te letten op de Privacy Instellingen van de app. Bij sommige apps kan je op scoreborden terecht komen. De hele wereld kan dan zien wat voor talen je doet, hoe hoog je scoort, wie je volgt en andere online activiteiten die je wellicht liever voor jezelf houdt.
Snelheidsclaims
Het is niet ongebruikelijk dat je te horen krijgt, dat je iets in zeer korte tijd kunt leren. Om maar iets te noemen, het Koreaanse alfabet kan je volgens sommige YouTubers binnen 1-2 uur kennen en beheersen of binnen een paar uur kan je al hele gesprekken voeren in de gekozen taal. Het kan zijn dat je dat soort claims motiverend vindt, maar voor mij werken ze averechts. Als jij er veel langer over doet, voel je je snel een domkop en nog even en je geeft het teleurgesteld op in de veronderstelling dat deze taal voor jou niet weggelegd is. Dat is reuze jammer.
Een taal leren kost gewoon inspanning, energie en volharding. Er bestaat een heel klein percentage polyglotters, die talen moeiteloos leren en in een paar weken vloeiend spreken, maar het gros van de mensheid, wij gewone stervelingen, moeten er hard voor werken. Zorg daarom dat je leerweg plezier oplevert en focus minder op het einddoel. Een taal leren is uiteindelijk nooit af. Ook op het hoogste beheersingsniveau valt er nog veel bij te leren. En als jij niet zo vlug leert, wat maakt het uit? Al leer je maar 5 nieuwe woorden per week, dat zijn er toch mooi zo’n 250 per jaar. En wie weet, wie je daarmee wel niet blij kunt maken behalve jezelf!
In het Chinees is de vertaling voor Eet smakelijk Màn, màn chi, hetgeen betekent langzaam, langzaam eten. Langzaam aan kan je veel genieten. Of zoals in het leuke boekje “Easy Peasy Chinese” aanbevolen wordt: Màn màn lái! Take it easy!
Vond je dit een leuk en interessant artikel en wil je je waardering laten blijken? Dat kan via één van beide QR-codes of via de knoppen eronder. Met de ene code/knop kan je €1,-- overmaken, bij de andere kies je zelf het bedrag. Je komt terecht in de beveiligde omgeving van Mollie (mollie.com & paymentlink.mollie.com) en betaalt via Ideal (pay-ideal.nl).
Dit artikel valt onder copyright (© Arian Joldersma, 2023-2024, alle rechten voorbehouden). Het kopiëren, reproduceren of publiceren van dit artikel of delen ervan is niet toegestaan zonder voorafgaande toestemming.